Typy klimatu

Klimat na Ziemi kształtują trzy podstawowe procesy klimatotwórcze: obieg ciepła, obieg wody i krążenie powietrza, oraz czynniki geograficzne: układ lądów i oceanów, wysokość n.p.m. Klimat jest jednym z czynników ekologicznych wpływających na występowanie i życie organizmów. Badaniem klimatu zajmuje się klimatologia.

Strefa równikowa:

• średnie temp powietrza we wszystkich miesiącach powyżej 20°C
• roczna amplituda temp powietrza poniżej 5°C
• pory roku wyznaczane przez opady (brak termicznych pór roku)
• najwyższe opady przy zenitalnym położeniu Słońca

1. Równikowy wybitnie wilgotny

• średnia temp powietrza we wszystkich miesiącach ok. 25°C
• roczna suma opadów 2000-3000 mm
• opady równomiernie rozłożone w ciągu roku
• brak wyraźnej pory deszczowej

2. Równikowy wilgotny

• nieznaczne wahania temp
• roczna suma opadów 1000-2000 mm
• jedna lub dwie pory deszczowe

3. Podrównikowy suchy

• roczne wahania temp do 10°C
• roczna suma opadów 500-1000 mm
• pora deszczowa trwająca kilka miesięcy

Strefa zwrotnikowa:

• średnia temp powietrza w najcieplejszych miesiącach powyżej 25°C
• średnia temp powietrza w najchłodniejszych miesiącach 10-20°C
• duże dobowe amplitudy temp powietrza
• bardzo zróżnicowane roczne sumy opadów
• pory roku w klimatach wilgotnych wyznaczane przez rytm opadów, w klimatach suchych przez przebieg temp powietrza

1. Zwrotnikowy wilgotny (morski)

• gorące lata o temp powyżej 25°C
• ciepłe zimy ok. 20°C
• roczna suma opadów 1000-2000 mm
• przewaga opadów w okresie letnim

2. Zwrotnikowy monsunowy

• gorące i bardzo wilgotne lata
• ciepłe i suche zimy
• roczna suma opadów ok. 2000 mm

3. Zwrotnikowy suchy (pustynny)

• bardzo wysokie dobowe amplitudy temp powietrza
• duże nasłonecznienie
• brak opadów sporadyczne postaci gwałtownej ulewy

Strefa podzwrotnikowa:

• średnia temp powietrza 10-20°C
• średnia temp powietrza w najchłodniejszym miesiącu 0-10°C
• pory roku wyznaczone przez przebieg temp powietrza i opadów
• opady, poza klimatem monsunowym, w półroczu chłodnym

1. Śródziemnomorski

• gorące (śr. temp powietrza powyżej 20°C) i suche lata
• łagodne zimy (kilka °C powyżej zera)
• roczna suma opadów 500-900 mm
• opady prawie wyłącznie w okresie zimy

2. Podzwrotnikowy monsunowy

• ciepłe i wilgotne lata
• łagodne i suche zimy
• roczna suma opadów powyżej 1000 mm
• opady skoncentrowane w okresie letnim

3. Podzwrotnikowy suchy (kontynentalny)

• bardzo gorące i suche lata
• zimą temp powietrza może spaść poniżej 0°C
• duże roczne i dobowe amplitudy temp
• niewielkie roczne sumy opadów 200-500 mm
• opady w okresie zimowym

Strefa umiarkowana ciepła:

• średnia roczna temp powietrza 0-10°C
• średnia temp powietrza w najcieplejszym miesiącu ok.15°C
• wyraźne pory roku wyznaczane przez zmiany temp
• roczna amplituda powietrza nawet do 45°C
• opady w różnych porach roku (zależnie od typu klimatu)

1. Morski

• łagodnie zimy i stosunkowo chłodne lata
• roczna amplitudy temp powietrza poniżej 23°C
• roczna suma opadów 600-1000 mm
• opady w ciągu całego roku

2. Kontynentalny (lądowy)

• upalne lata i mroźne zimy
• roczna amplituda temp powietrza powyżej 23°C (do 25°C)
• roczna suma opadów 300-500 mm
• opady głównie w okresie letnim

3. Przejściowy

• zależnie od kierunku napływu mas powietrza cechy klimatu morskiego lub kontynentalnego
• duża zmienność stanów pogody z dnia na dzień i z roku na rok

4. Monsunowy

• duże opady (ok.1000 mm) w okresie letnim

Strefa umiarkowana chłodna:

• temp powietrza w najcieplejszym miesiącu do 20°C a w najchłodniejszym do -10°C
• roczna suma opadów 200-800 mm
• zależnie od typu klimatu w różnych porach roku

1. Morski

• łagodne zimy o śr. temp powietrza od -4°C do 8°C
• chłodne lata o śr. temp powietrza 10-14°C
• opady w ciągu całego roku

2. Kontynentalny (lądowy)

• krótkie (2-3 miesiące) lato
• długa, mroźna zima
• duża roczna amplituda temp powietrza do 45°
• roczna suma opadów poniżej 500 mm
• opady przeważają w okresie letnim

Strefa okołobiegunowa:

• śr. roczna temp powietrza poniżej 0°C
• śr. temp powietrza w najcieplejszym miesiącu poniżej 10°C
• brak termicznego lata
• roczna suma opadów poniżej 250 mm
• opady głównie śnieżne

1. Subpolarny

• śr. temp powietrza w najcieplejszym miesiącu osiąga kilka °C powyżej zera
• opady niemal wyłącznie śnieżne

2. Polarny

• ujemna temp powietrza (lub ok. 0°C) w ciągu całego roku
• opady wyłącznie śnieżne