Tragedia antyczna na podstawie "Antygony". Dramat antyczny, a dramat szekspirowski.

Język polski, Antyk

Początek tragedii greckiej sięga misteriów dionizyjskich (Wielkie Dionizje), podczas których ich uczestnicy, ubrani w koźle skóry, śpiewali pieśni obrzędowe ku czci Dionizosa (boga wina i plonów). Nazwa "tragedia" pochodzi od dwóch słów greckich: 'tragos' - kozioł i 'ode' - pieśń (tragedia = pieśń kozła). Z pieśni obrzędowych (pochwalnych) zrodziła się tragedia, której budowa oparła się na dialogu prowadzonym przez Koryfeusza (przewodnika - opowiadacza) z chórem. Pierwszego aktora wprowadził Tespis, drugiego - Ajschylos, trzeciego - Sofokles. Zespół aktorski ograniczał się do trzech osób. Aktorami mogli być tylko mężczyźni, grali więc też i role kobiece. W tragedii antycznej nie ma podziału na akty i sceny:
- PROLOGOS - zapowiedź
- PARADOS - wkroczenie chóru
- EPEJSODIONY - akcja sceniczna z aktorami
- STASIMONY - wystąpienia chóru
- KOMMOS - lament bohatera
- EKSODOS - opuszczenie sceny przez zbiór
- ZASADA DECORUM - zasada jedności treści, formy, jednorodności stylistycznej, zgodności gatunku ze stylem, językiem bohatera
- ZASADA TRZECH JEDNOŚCI :

- MIEJSCA - akcja rozgrywa się w jednym miejscu
- CZASU - akcja zamyka się w ciągu 12-24 godzin
- AKCJI - jeden wątek
- ZASADA TRZECH AKTORÓW - tylko trzech aktorów może naraz przebywać na scenie(brak scen zbiorowych)
- KATHARSIS - oczyszczenie (wywołanie u odbiorcy uczuć, litości, współczucia) Katharsis według Arystotelesa, nie prowadziło do uszlachetnienia uczuć, ale wyzwolenia się z nich, doprowadzało do osiągnięcia stanu spokoju wewnętrznego.
- MIMESIS - naśladownictwo. Sztuka ma odzwierciedlać rzeczywistość.
- SCHEMAT AKCJI :
- EKSPOZYCJA, rozwinięcie,
- PUNKT KULMINACYJNY, katastrofa,
- ROZWIĄZANIE AKCJI.

"ANTYGONA"
- nie ma podziału na akty i sceny
- kompozycja
- pieśni chóru (rola chóru : ocenia bohatera, głos doradczy bohatera, komentuje akcje, wyraża opinie ludu, wyraża prawdy uniwersalne)
- tragizm postaci (konflikt między prawem boskim i ludzkim)
- akcja według schematu
- zasada trzech jedności
- zasada decorum
- zasada trzech aktorów
- występuje zwiastun (strażnik)

Konflikt pomiędzy królem - Kreonem, a Antygoną jest istotą tragedii i nosi nazwę konfliktu tragicznego. Polega na zderzeniu się przeciwstawnych, równorzędnych racji, pomiędzy którymi nie można dokonać wyboru i dlatego każde posunięcie bohatera prowadzi go do katastrofy, czyli klęski. Dla Kreona nadrzędnymi wartościami są rozum, ład społeczny i państwo. Dla Antygony natomiast, kierującej się wiarą i miłością, nadrzędne są przykazania duchowe. Konflikt Antygony z Kreonem jest to więc konflikt wartości i konieczności, bowiem bohaterowie bronią przeciwnych racji. Rozum zostaje przeciwstawiony miłości, prawo ludzkie - prawu boskiemu, interes zbiorowości (państwo) - obronie jednostki. Z tego względu, że racje obu stron są równorzędne, konflikt tragiczny jest nierozwiązalny, prowadzi nieuchronnie do klęski bohaterów. Antygona, za przeciwstawienie się rozkazowi króla, zostaje skazana na śmierć; Kreona, który jest winien śmierci trzech osób (Antygony, jej narzeczonego, a własnego syna - Hajmona i swojej żony), los skazuje na wyrzuty sumienia, które będą go dręczyły do końca życia. Tragizm jest wywołany szczególną konstrukcją losów bohaterów, którzy niezależnie od siły charakteru i szlachetnych intencji sprowadzają na siebie śmierć lub klęskę. Należy dodać, że o ich losie decydowało w tragedii greckiej fatum - przeznaczenie, ślepy los. Sympatia czytelnika (widza) jest po stronie Antygony, bo w jego odbiorze urasta ona do symbolu wielu uniwersalnych wartości, takich jak odwaga i przeciwstawianie się despotyzmowi oraz przemocy, wytrwałość i wierność swoim poglądom, niezależność, miłość do brata, poczucie więzi z tradycją i religią, szlachetność i spełnienie powinności siostrzanej i ludzkiej.

Dramat Szekspirowski - "Makbet":
- zerwanie z zasadą trzech jedności
- miejsca (pole, komnata zamkowa, pokoje w pałacu królewskim, Szkocja, Anglia)
- czasu ( nie ma jednoznacznych oznaczeń w tekście, obejmuje okres od objęcia władzy przez Makbeta, jego panowanie i upadek).
- akcji (obecność epizodów naświetlających nastroje społeczne)
- zerwanie z zasadą decorum
- sceny zbiorowe (tłum na scenie)
- zerwanie z zasadą jedności estetycznej (sceny komiczne przeplatają się z tragicznymi)
- brak retardacji
- dwie konwencje świata przedstawionego - realistyczna i fantastyczna
- dwojaka motywacja zdarzeń
- nadprzyrodzona (żądza władzy zostaje obudzona przez czarownice)
- psychologiczna
- pejzaż nieobojętny (tragedia Makbeta rozgrywa się w typowej sceneri koszmaru - noc, burza)
- w przeciwieństwie do tragedi antycznych nie działa fatum
- bohaterów cechuje targizm, ale np. Makbet to jednocześnie zbrodniarz (tzw. Bohater - łotr)

Popełniona zbrodnia powoduje, że Makbet staje się ofiarą własnych halucynacji (duch Banka widziany na uczcie), przywidzeń, które stają się przyczyną kolejnych zbrodni. Wydarzenia rozgrywają się często w nocy - porze strachu.

Podobne tematy

Norwid - poeta myśli

Norwid był poetą drugiego pokolenia romantyków....

Wielkość i małość człowieka według Pisma Świętego.

"Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię (...)...

Postawę stoicka i epikurejska.

Omów postawę stoicką i epikurejską....

Problematyka narodowo-wyzwoleńcza w "Weselu".

"Wesele" jest utworem jak najbardziej związanym z...

Polemika Słowackiego z Krasińskim

Zygmunt Krasiński przedstawił swój...

Żródła: wikipedia.pl, teksty nadesłane

Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
  

Ebooki edukacyjne

Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?

Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!

Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?

Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?

Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów