Ciśnienie atmosferyczne

Geografia, Geografia fizyczna

Ciśnienie atmosferyczne to stosunek wartości wektora siły, z jaką słup powietrza naciska na powierzchnię ziemi do powierzchni na jaką dany słup naciska. Co za tym idzie, w górach ciśnienie jest niższe, gdyż słup ten jest mniejszy, a na nizinach ciśnienie jest wyższe. Na podstawie średniej wielkości ciśnienia atmosferycznego na Ziemi na poziomie morza wprowadzono jednostkę ciśnienia - atmosferę - równą 1013,25 hPa. Ciśnienie atmosferyczne może się jednak zmieniać pod wpływem zjawisk pogodowych.

Rozkład temperatur na powierzchni Ziemi bezpośrednio wpływa na ciśnienie atmosferyczne, czyli siłę, z jaką słup powietrza naciska na jednostkę powierzchni w wyniku swego ciężaru. Ciepłe powietrze jest lekkie, stąd nad obszarami silnie nagrzanymi unosi się do góry, przez co zmniejsza się jego nacisk na podłoże i ciśnienie przy powierzchni ziemi jest niskie. Natomiast nad obszarami o niskich temperaturach, powietrze jest zimne i ciężkie. Duży ciężar powietrza nie pozwala mu na unoszenie się, przez co siła jego nacisku na powierzchnię jest duża, co jest równoznaczne z wyso­kim ciśnieniem atmosferycznym.

Wartość ciśnienia atmosferycznego obecnie mierzy się w hektopaskalach (hPa). l hektopaskal to nacisk 100 niutonów na m2 powierzchni. Za normalne ciśnienie atmosferyczne uznaje się ciśnienie powietrza o temperaturze 0°C mierzone na poziomie morza na szerokości geograficznej 45°, które wynosi 1013 hPa.

Najwyższe zarejestrowano 19 grudnia roku 2001 w miejscowości Tosontsengel na Mongolii - wyniosło wtedy 1086 hPa. Natomiast najniższe ciśnienie atmosferyczne, wynoszące 870 hPa, spowodowane przejściem tajfunu Tip, zarejestrowano 12 października roku 1979 na Północnym Pacyfiku. Dla Oceanu Atlantyckiego rekord padł 19 października 2005 roku. W oku huraganu Wilma, który potem spustoszył Florydę, zanotowano ciśnienie 882 hPa.

W Polsce 16 grudnia 1997 zanotowano 1054 hPa w Suwałkach. Inne rekordy to 1051,1 hPa 22 stycznia 2006 roku, 1050 hPa 3 stycznia 1993 roku i 1048 hPa 10 grudnia 1991 roku, najniższe zaś (965,2 hPa) zanotowano 26 lutego 1989 w Szczecinie i Łodzi.

Ciśnienie atmosferyczne zmniejsza się wraz z wysokością średnio o 11,5 hPa na każde 100 m., ponieważ zmniejsza się ciężar słupa powietrza wywierający nacisk na jednostkę powierzchni. Dlatego na mapach przedstawia się ciśnienie zredukowane do poziomu morza za pomocą izobar, tj. linii o jednakowej wartości ciśnienia. Jeśli izobary tworzą zamknięte kręgi, mamy do czynienia z następującymi ośrodkami barycznymi:

  • niż baryczny (cyklon) - gdy wartości izobar spadają w kierunku środka układu i ciśnienie w jego centrum jest najniższe,
  • wyż baryczny (antycyklon) - gdy wartości izobar wzrastają ku środkowi, a ciśnienie w centrum układu ma największą wartość.

Podobne tematy

Kryteria klasyfikacji państw

Kryteria klasyfikacji państw : I. polityczno -...

Strefy czasowe

Czas miejscowy - dobowa rachuba czasu, która...

Krainy zoogeograficzne

Pojęcie krainy zoogeograficznej zostało wprowadzone w...

Bilans cieplny Ziemi

Ziemia, jak każda inna planeta, otoczona jest...

Układ Słoneczny - położenie i ruch planet

Teoria geocentryczna - teoria budowy Wszechświata....

Żródła: wikipedia.pl, teksty nadesłane

Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
  

Ebooki edukacyjne

Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?

Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!

Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?

Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?

Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów